Τα ωκεάνια ορύγματα συνδέονται κυρίως με συγκλίνοντα όρια πλακών. Όταν μια ωκεάνια πλάκα συναντά μια ηπειρωτική πλάκα, η ωκεάνια πλάκα, όντας βαρύτερη και πυκνότερη, γλιστρά κάτω από την ηπειρωτική πλάκα λόγω των δυνάμεων που δημιουργούνται από τις εσωτερικές διεργασίες της Γης. Αυτή η διαδικασία αναφέρεται ως βύθιση και έχει ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό βαθιών ωκεάνιων τάφρων κατά μήκος της ζώνης καταβύθισης.
Εντός ωκεάνιων τάφρων λαμβάνουν χώρα έντονες γεωλογικές δραστηριότητες. Η κατερχόμενη ωκεάνια πλάκα βιώνει τεράστια πίεση και θερμότητα, που οδηγεί σε τήξη και ηφαιστειακές εκρήξεις. Αυτή η περιοχή τήξης κάτω από την τάφρο ονομάζεται σφήνα μάγματος. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα που σχετίζεται με την καταβύθιση σχηματίζει αλυσίδες ηφαιστειακών νησιών και νησιωτικών τόξων και συμβάλλει επίσης στη σεισμική δραστηριότητα στη γύρω περιοχή.
Τα ωκεάνια ορύγματα βρίσκονται συχνά κατά μήκος των ενεργών ορίων τεκτονικών πλακών και συνδέονται συνήθως με σεισμικές ζώνες και ηφαιστειακές ζώνες. Οι γνωστές ωκεάνιες τάφροι περιλαμβάνουν την Τάφρο Μαριάνα, το βαθύτερο σημείο της Γης που βρίσκεται στον δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, και την Τάφρο Περού-Χιλής, που εκτείνεται κατά μήκος της δυτικής ακτής της Νότιας Αμερικής.
Οι επιστήμονες μελετούν τις ωκεάνιες τάφρες για να κατανοήσουν διάφορες πτυχές των δυναμικών διεργασιών της Γης, συμπεριλαμβανομένης της κίνησης και της αλληλεπίδρασης των τεκτονικών πλακών, της ηφαιστειακής δραστηριότητας, της δημιουργίας σεισμών και του ρόλου της καταβύθισης στη διαμόρφωση του φλοιού της Γης. Οι ωκεάνιες τάφροι χρησιμεύουν ως σημαντικές τοποθεσίες για επιστημονική έρευνα, αποκαλύπτοντας γνώσεις για το εσωτερικό της Γης, τη γεωλογία και τις περίπλοκες αλληλεπιδράσεις που συμβαίνουν στα όρια των τεκτονικών πλακών.