Το Κογκρέσο της Βιέννης, που πραγματοποιήθηκε από το 1814 έως το 1815, στοχεύει να επανασχεδιάσει τα πολιτικά όρια της Ευρώπης μετά την αναταραχή των ναπολεόντειων πολέμων. Διάφοροι παράγοντες συνέβαλαν στην ανασύνταξη των ορίων:
1. Εδαφικές προσαρμογές για εξισορρόπηση ισχύος:
Ένας πρωταρχικός στόχος του Κογκρέσου ήταν να δημιουργηθεί μια νέα ισορροπία εξουσίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών για την πρόληψη μελλοντικών συγκρούσεων και τη διατήρηση της ειρήνης. Για να επιτευχθεί αυτό, το Κογκρέσο έκανε σημαντικές εδαφικές προσαρμογές. Για παράδειγμα:
- Το Δουκάτο της Βαρσοβίας, που ιδρύθηκε από τον Ναπολέοντα, χωρίστηκε μεταξύ της Ρωσίας, της Πρωσίας και της Αυστρίας.
- Μέρη της Σαξονίας δόθηκαν στην Πρωσία, ενώ η Αυστρία απέκτησε τον έλεγχο της Λομβαρδίας-ενετών στη βόρεια Ιταλία.
- Η Γαλλία έχασε τον έλεγχο των εδαφών που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων.
2. Αποκατάσταση των προ-ναρολεωνικών μοναρχιών:
Το Κογκρέσο της Βιέννης αποσκοπούσε στην αποκατάσταση των μοναρχιών και των πολιτικών συστημάτων που υπήρχαν πριν από τη Γαλλική Επανάσταση και τη Ναπολεόντειες εποχές. Αυτή η αρχή είναι γνωστή ως "αρχή της νομιμότητας". Ως εκ τούτου, αρκετοί απομακρυσμένοι μονάρχες αποκαταστάθηκαν στους θρόνους τους. Για παράδειγμα:
- Ο Louis XVIII αποκαταστάθηκε ως βασιλιάς της Γαλλίας, αντικαθιστώντας τον Ναπολέοντα.
- Το σπίτι του Bourbon αποκαταστάθηκε στην Ισπανία και τη Νάπολη.
- Η Ολλανδική Δημοκρατία αντικαταστάθηκε με το βασίλειο των Κάτω Χωρών κάτω από το σπίτι του Orange-Nassau.
3. Εθνικισμός και εμφάνιση εθνικών κρατών:
Η άνοδος των εθνικιστικών συναισθημάτων και η επιθυμία για εθνική αυτοδιάθεση επηρέασαν την ανασυγκρότηση των ορίων. Το Κογκρέσο αναγνώρισε τη νομιμότητα ορισμένων εθνικών φιλοδοξιών και προσπάθησε να δημιουργήσει πιο συνεκτικά έθνη-κράτη. Αυτό οδήγησε στην ενοποίηση ορισμένων περιοχών και στη δημιουργία νέων κρατών:
- Το βασίλειο της Νορβηγίας ήταν ενωμένη με τη Σουηδία.
- Το Μεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας έγινε αυτόνομο μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.
4. Στρατηγικές και οικονομικές εκτιμήσεις:
Οι στρατηγικοί και οικονομικοί παράγοντες διαδραμάτισαν επίσης ρόλο στις οριακές προσαρμογές. Τα εδάφη συχνά ανταλλάσσονται ή ανατέθηκαν με βάση τη γεωπολιτική τους σημασία, τον έλεγχο των πόρων και την πρόσβαση σε εμπορικές διαδρομές. Για παράδειγμα, η Πρωσία απέκτησε την περιοχή Rhineland, η οποία παρείχε πρόσβαση σε μεγάλα ποτάμια και στρατηγικά φρούρια.
5. Διατήρηση του status quo:
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα όρια προσαρμόστηκαν για να διατηρήσουν το status quo και να αποφευχθούν περαιτέρω συγκρούσεις. Αυτό συνέβη ιδιαίτερα σε περιοχές όπου υπήρχαν ανταγωνιστικές εδαφικές αξιώσεις ή όπου τα όρια ανακαίνισης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αστάθεια.
Η ανασύνταξη των ορίων στο Κογκρέσο της Βιέννης άλλαξε σημαντικά τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης. Ενώ ορισμένες από αυτές τις αλλαγές ήταν επιτυχείς στη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας, άλλοι έθεσαν τα θεμέλια για μελλοντικές εντάσεις και συγκρούσεις, διαμορφώνοντας την πορεία της ευρωπαϊκής ιστορίας για τις επόμενες δεκαετίες.
