1. Continental Drift: Η περιοχή της Σαχάρας ήταν κάποτε μέρος της υπερηπείρου Παγγαία. Πριν από περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια, οι ήπειροι άρχισαν να απομακρύνονται, προκαλώντας την κίνηση της αφρικανικής πλάκας προς τα βόρεια. Καθώς η Αφρική πλησίαζε στον ισημερινό, το κλίμα γινόταν πιο ζεστό και ξηρό.
2. Ανύψωση της πλατφόρμας της Σαχάρας: Πριν από περίπου 70-60 εκατομμύρια χρόνια, η Αφρικανική πλάκα γνώρισε σημαντική ανύψωση, σχηματίζοντας ένα υψηλό οροπέδιο γνωστό ως Πλατφόρμα Σαχάρας. Αυτή η ανάταση οδήγησε στη διάβρωση μαλακότερων πετρωμάτων, εκθέτοντας τα πιο ανθεκτικά πετρώματα και δημιουργώντας τις απέραντες πεδιάδες της ερήμου.
3. Αλλαγές στα ωκεάνια ρεύματα και τα πρότυπα βροχοπτώσεων: Η κίνηση των τεκτονικών πλακών επηρέασε επίσης τα ωκεάνια ρεύματα και τα μοτίβα της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Ο σχηματισμός του Ατλαντικού Ωκεανού και η κίνηση προς τα βόρεια της Αφρικανικής πλάκας οδήγησαν σε μείωση των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Σαχάρας. Αυτή η μείωση των βροχοπτώσεων συνέβαλε περαιτέρω στην ξήρανση της γης.
4. Μετατοπίσεις στον Άξονα της Γης: Με την πάροδο του χρόνου, ο άξονας της Γης έχει υποστεί μικρές μετατοπίσεις, προκαλώντας αλλαγές στην κατανομή της ηλιακής ακτινοβολίας. Πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια, η περιοχή της Σαχάρας ήταν πιο κοντά στον Τροπικό του Καρκίνου, λαμβάνοντας περισσότερο άμεσο ηλιακό φως. Αυτή η αυξημένη ηλιακή ακτινοβολία οδήγησε σε υψηλότερες θερμοκρασίες και περαιτέρω εξάτμιση, μειώνοντας τις βροχοπτώσεις.
5. Επέκταση της ερημοποίησης: Η επέκταση της ερήμου Σαχάρα μπορεί επίσης να αποδοθεί σε διαδικασίες ερημοποίησης. Η ερημοποίηση συμβαίνει όταν οι μη ερημικές περιοχές γίνονται έρημοι λόγω διαφόρων παραγόντων όπως η κλιματική αλλαγή, η αποψίλωση των δασών, η υπερβόσκηση και οι ανθρώπινες δραστηριότητες που διαταράσσουν τη φυσική ισορροπία των υδάτων.
Αυτοί οι συνδυασμένοι παράγοντες συνέβαλαν στο σχηματισμό και την επέκταση της ερήμου Σαχάρα για εκατομμύρια χρόνια, με αποτέλεσμα το απέραντο, άνυδρο τοπίο που βλέπουμε σήμερα.
