1. Διάβρωση:
- Πλουβιακή διάβρωση :Σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων, το νερό συσσωρεύεται και σχηματίζει ισχυρά ρεύματα. Αυτή η συγκεντρωμένη ροή νερού δημιουργεί τεράστια διαβρωτική δύναμη, χαράσσοντας βαθιά κανάλια και διαμορφώνοντας τους τοίχους του φαραγγιού.
- Ποταματική διάβρωση :Πολυετή ποτάμια ή ρέματα που ρέουν μέσα από φαράγγια συμβάλλουν στη συνεχιζόμενη διάβρωση. Η δύναμη του ρέοντος νερού, μαζί με τη λειαντική δράση των ιζημάτων που μεταφέρει ο ποταμός, σταδιακά διευρύνει και βαθαίνει τα φαράγγια.
2. Υδραυλική δράση:
- Η τεράστια δύναμη του νερού ασκεί πίεση στα τοιχώματα του φαραγγιού, προκαλώντας ρωγμές και σπασίματα. Καθώς το νερό εισχωρεί σε αυτές τις ρωγμές, διαστέλλεται όταν παγώνει (σε ψυχρότερα κλίματα) ή λόγω διακυμάνσεων της θερμοκρασίας, διευρύνοντας περαιτέρω τις ρωγμές και τελικά οδηγώντας στην κατάρρευση μεγάλων βράχων.
3. Απόξεση:
- Καθώς το νερό ρέει μέσα από φαράγγια, μεταφέρει ιζήματα, όπως άμμο, χαλίκι και ογκόλιθους. Αυτά τα ιζήματα λειτουργούν ως λειαντικά εργαλεία που καθαρίζουν και γυαλίζουν τους τοίχους του φαραγγιού με την πάροδο του χρόνου, δημιουργώντας λείες επιφάνειες και διακριτούς βραχώδεις σχηματισμούς.
4. Λακούβες:
- Σε περιοχές με ταραγμένη ροή νερού, όπως καταρράκτες ή στενά περάσματα, το νερό μπορεί να δημιουργήσει κυκλικές κοιλότητες που ονομάζονται λακκούβες. Η στροβιλιστική κίνηση του νερού, σε συνδυασμό με τη διαβρωτική δύναμη των ιζημάτων, χαράζει αυτές τις κοιλότητες στο βράχο.
5. Κατολισθήσεις και Ροές Μπαζών:
- Το νερό μπορεί να διεισδύσει σε αδύναμα ή ασταθή στρώματα βράχου μέσα στα τοιχώματα του φαραγγιού, προκαλώντας κατολισθήσεις και ροές συντριμμιών. Αυτές οι μαζικές μετακινήσεις μπορούν να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες πετρωμάτων και ιζημάτων, αλλάζοντας σημαντικά την τοπογραφία του φαραγγιού.
6. Καιρικές συνθήκες:
- Το νερό παίζει κρίσιμο ρόλο στις καιρικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένων των καιρικών συνθηκών κατάψυξης-απόψυξης, των χημικών καιρικών συνθηκών και των βιολογικών καιρικών συνθηκών. Αυτές οι διεργασίες σταδιακά διασπούν και αποδυναμώνουν τα πετρώματα του φαραγγιού, καθιστώντας τα πιο ευαίσθητα στη διάβρωση.
7. Κεφαλή διάβρωση:
- Μερικά φαράγγια σχηματίζονται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται διάβρωση προς τα πάνω. Τα ρέματα ξεκινούν από τη βάση μιας πλαγιάς ή ενός γκρεμού και σταδιακά επεκτείνουν τα κανάλια τους προς τα ανάντη διαβρώνοντας το βράχο προς τα πάνω. Αυτή η διαδικασία χαράσσει βαθιά, στενά φαράγγια με την πάροδο του χρόνου.
8. Σχηματισμός Παραποτάμων:
- Καθώς το νερό ρέει μέσα από φαράγγια, συχνά δημιουργεί παραπόταμους διαύλους που διακλαδίζονται από το κύριο φαράγγι. Αυτοί οι παραπόταμοι ανατέμνουν περαιτέρω το τοπίο και συμβάλλουν στη συνολική πολυπλοκότητα του συστήματος φαραγγιών.
9. Κρεμαστές κοιλάδες:
- Σε ορισμένες περιπτώσεις, το νερό μπορεί να χαράξει παραπόταμους κοιλάδες που είναι υψηλότερες από το κύριο φαράγγι λόγω διαφορικών ρυθμών διάβρωσης ή μεταβολών στο επίπεδο βάσης του ρέματος. Αυτές είναι γνωστές ως κρεμαστές κοιλάδες.
10. Τα φαράγγια ως ενδιαιτήματα:
- Τα μοναδικά μικροκλίματα και οι διαφορετικοί βιότοποι που δημιουργούνται από τα φαράγγια υποστηρίζουν μια ποικιλία φυτικών και ζωικών ειδών. Η παρουσία νερού, μαζί με την τραχιά τοπογραφία, συμβάλλει στην οικολογική σημασία και τη βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων του φαραγγιού.
