1. Πλύσιμο βροχής και πλύσιμο σεντονιών: Κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων, το νερό συσσωρεύεται στις πλαγιές και ρέει ως πλύσιμο φύλλων. Αυτό το νερό συμπαρασύρει και μεταφέρει σωματίδια του εδάφους, διαβρώνοντας αποτελεσματικά τις πλαγιές των λόφων.
2. Διάβρωση ρευμάτων και ρεματιών: Καθώς το πλύσιμο φύλλων αποκτά όγκο και ταχύτητα, μπορεί να κόψει στις πλαγιές, σχηματίζοντας αυλάκια και ρεματιές. Αυτά τα κανάλια διαβρώνουν περαιτέρω τις πλαγιές και μεταφέρουν το διαβρωμένο υλικό προς τα κάτω.
3. Αετώματα: Το διαβρωμένο υλικό από τις πλαγιές εναποτίθεται στη βάση των λόφων, σχηματίζοντας μια ήπια κεκλιμένη επιφάνεια γνωστή ως αέτωμα. Η επιφάνεια του αετώματος τροποποιείται και αναδιαμορφώνεται συνεχώς από τις διαδικασίες διάβρωσης που περιγράφονται παραπάνω.
Με την πάροδο του χρόνου, οι πλαγιές των λόφων συνεχίζουν να υποχωρούν και η επιφάνεια του αετώματος επεκτείνεται, δημιουργώντας μια ευρεία, ήπια κεκλιμένη πεδιάδα στους πρόποδες των λόφων ή των βουνών.
Ο σχηματισμός των γεωγραφικών αετωμάτων επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως:
1. Κλίμα: Τα αετώματα απαντώνται συχνότερα σε άνυδρες και ημίξηρες περιοχές με χαμηλές και σποραδικές βροχοπτώσεις.
2. Τύπος ροκ: Ο ρυθμός σχηματισμού του αετώματος επηρεάζεται από τη διαβρωσιμότητα των υποκείμενων πετρωμάτων. Οι βράχοι που διαβρώνονται εύκολα, όπως ο ψαμμίτης και ο ασβεστόλιθος, είναι πιο επιρρεπείς σε αετώματα.
3. Γωνία κλίσης: Τα αετώματα είναι πιο πιθανό να σχηματιστούν σε ήπιες πλαγιές, όπου η ροή του νερού μπορεί να εξαπλωθεί και να διαβρώσει ομοιόμορφα τις πλαγιές.
4. Βλαστική κάλυψη: Η βλάστηση βοηθά στη σταθεροποίηση του εδάφους και στη μείωση της διάβρωσης. Περιοχές με αραιή βλάστηση είναι πιο επιρρεπείς στον σχηματισμό αετωμάτων.
Τα γεωγραφικά αετώματα είναι σημαντικά γεωμορφικά χαρακτηριστικά που παρέχουν πληροφορίες για τη μακροπρόθεσμη διάβρωση και την εξέλιξη του τοπίου των ξηρών και ημιάνυδρων περιοχών.
